“ ေကာလိယမွ က်ိဳက္မူခလေစတီ ( သုိ႔ ) ၿမိဳ႕ရုိးေစတီ ”

ေကာလိယၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္တြင္ က်ိဳက္မူခလ ေခၚ ၿမိဳ႕ဦးေစတီ ( သုိ႔ ) ၿမိဳ႕ဦးစြန္းေစတီတည္ရွိပါသည္။ ေကာလိယၿမိဳ႕မွ မြန္လူအႀကီးအကဲမ်ားသည္ ဓာတ္ေတာ္ ( ၃၃ ) ဆူမွ သြားေတာ္တစ္ဆူကုိပင့္ေဆာင္လာၾက ၿပီး ၿမိဳ႕၏အေရွ႕ဖက္တြင္ေစတီတစ္ဆူတည္ထားကာ “ က်ာ္မုဟ္လုာ ” ဘြဲ႕ေတာ္ျဖင့္ကုိးကြယ္ခဲ့ၾကပါသည္ ။ ယင္းဘြဲ႕ေတာ္မွ က်ိဳက္မူခလာ ျဖစ္လာသည္ ။ က်ိဳက္ ၏အဓိပၸါယ္မွာေစတီျဖစ္ၿပီး မူ မွာအစြန္းျဖစ္၍ ကလာ မွာ ဦးစြာေရွးကမတုိင္မီ ဟုဆုိလုိသည္ ။ ျမန္မာလုိဆုိရေသာ္ ဦးစြန္းေစတီ ( သုိ႔ ) ၿမိဳႈ႕ဦးေစတီဟု ဆုိရမည္ျဖစ္သည္ ။ထုိ က်ိဳက္မူကလာမွ တစ္ဆင့္ က်ိဳက္မူခလာ ။ထုိမွ ယေန႔ေခၚတြင္ေနေသာ က်ိဳက္မူခလ ျဖစ္လာသည္ဟုဆုိ ႏုိင္ပါသည္ ။ေကာလိယၿမိဳ႕မွာ မြန္ျမန္မာတပ္မ်ား၏ ၾကားတပ္စခန္းၿမိဳ႕လည္းျဖစ္ခဲ့သည္ ။ ေတာင္ငူေခတ္က ေတာင္ငူဘုရင္မင္းေခါင္၏သား “ မင္းရဲေက်ာ္ထင္ ”မွာ ဤ ေကာလိၿမိဳ႕၏ ၿမိဳ႕စားလည္းျဖစ္ခဲ့ဘူးပါသည္ ။ တစ္ခါတြင္ တပင္ေရႊထီးစစ္ခ်ီရာလမ္းေၾကာင္း၌ က်ိဳက္မူခလေစတီကုိဖူးေတြ႕ရသျဖင့္ ေစတီအားျပဳျပင္မြမ္းမံ ေပးခဲ့ၿပီးဘုရားဒါယကာအျဖစ္ခံယူကာ “ ရန္ေအာင္ ” ဘြဲ႕ေတာ္ေပးခဲ့ပါသည္ ။ ထုိ႔ေနာက္ေကာလိယၿမိဳ႕မွာ လည္းႏွစ္ေပါင္းၾကာေညာင္းလာသည့္အခါ ပ်က္စီးေပ်ာက္ကြယ္ျခင္းႏွင့္အတူ က်ိဳက္မူခလေစတီမွာလည္း ေတာၿခဳံဖုံးအုပ္ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရေလသည္ ။ က်ိဳက္မူခလေစတီျပန္လည္ေပၚေတာ္မူလာပုံမွာ မအူရုိးဇာတိ ဦးဖုိးထူးသည္ ဖေအာင္၀ဲရြာသူ ေဒၚအုန္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ခဲ့သည္ ။ ဖခင္ဦးေရႊပုံသည္ ၿမိဳ႕ရုိးႏွင့္ မအူရုိးရြာပတ္၀န္းက်င္တုိ႔တြင္ လယ္ဧကတစ္ရာေက်ာ္ ပုိင္ဆုိင္သူျဖစ္သည္ ။ ဦးဖုိးထူးသည္ ညီျဖစ္သူ ႈဦးႏုိးႏွင့္အတူ ဖခင္၏လယ္ယာမ်ားကုိ ၀ုိင္း၀န္းလုပ္ကုိင္ေပးၾက သည္ ။ တစ္ေန႔တြင္ ကုန္းမုိ႔မုိ႔ေနရာမွ ညဖက္အလင္းတန္းမ်ားေကာင္းကင္ထက္သုိ႔ပ်ံ႕ႏွံ႔တက္သြားသည္ လယ္အလုပ္သမားမ်ားျမင္ေတြ႕လုိက္ၾကသည္ ။တစ္ရက္ ႏွစ္ရက္ သုံးရက္ ဆုိသလုိေရာင္စဥ္တန္းမ်ားဆက္ တုိက္ျမင္ေနရသျဖင့္ ဦးဖုိးထူးႏွင့္ ဦးႏုိးတုိ႔ကုိလယ္အလုပ္သမားမ်ားမွ အသိေပးခဲ့ၾကသည္ ။ ရြာရွိသက္ႀကီး ရြယ္ႀကီးမ်ားကုိေမးျမန္းၾကည့္ရာ ဘုရားကုန္းျဖစ္လိမ့္မည္ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ ညီအစ္ကုိႏွစ္ေယာက္၎ကုန္း မုိ႔မုိ႔ရွိ ၿခဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားကုိရွင္းလင္းတူးေဖၚခဲ့ၾကသည္ ။ ထုိအခါ တစ္ေထာင္ခန္႔အျမင့္ရွိေၾကးျဖင့္ျပဳလုပ္ထား ေသာစစ္သူႀကီးရုပ္ထုတစ္ခု ။ ေရႊအစစ္ျဖင့္သြန္းလုပ္ထားသည့္ ေျခာက္လက္မခန္႔ေရႊေစတီတစ္ဆူ ။ ေရႊပန္း ခုိင္ႏွင့္ ေဒါင္းရုပ္ပါေသာေၾကးျပားမ်ားကုိတူးေဖၚရရွိခဲ့သည္ ။ ( ခန္႔မွန္းသကၠရာဇ္ ၁၂၇၅ ခုႏွစ္ ကျဖစ္သည္ ။ ) ဦးဖုိးထူးတုိ႔ညီအစ္ကုိႏွစ္ေယာက္သည္ ေအာက္ဖက္သုိ႔ဆက္တူးရန္ဆႏၵမရွိေတာ့သျဖင့္ ပထမအဆင့္မွာပင္ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ၾကသည္ ။ အကယ္၍ဆက္တူးမိပါက မူလဌာပနာတုိက္တြင္ ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေနေသာ ဗုဒၶ၏ သြားေတာ္ပြား ( ၃၃ ) အနက္မွတစ္ဆူကုိ ဖူးေျမာ္ႏုိင္ေပလိမ့္မည္ ။ ထုိေနာက္ညီအစ္ကုိႏွစ္ေယာက္သည္ သဒၶါတရားထက္သန္စြာျဖင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွေစတီပုံသ႑န္ေက်ာက္သားအဂၤေတျဖင့္ပုံေလာင္းထားသည့္ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ထပ္၍ရေသာ အရစ္အေခြမ်ားကုိမွာယူ၍ သူတုိ႔ေတြ႕ရွိထားသည့္ စစ္သူႀကီးရုပ္ ေရႊေစတီ ေရႊပန္းခုိင္ ေၾကးျပား စသည္တုိ႔ကုိဌာပနာျပဳကာေက်ာက္ေစတီအျဖစ္တည္ခဲ့ေလသည္ ။ ( သြားဓာတ္ေတာ္အက်ဉ္း ။ ။ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈ ခုႏွစ္တြင္ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာအခါ ဂ၀ံပတိရဟႏၱာမွ သြားဓာတ္ေတာ္ကုိသယ္ေဆာင္လာၿပီး မဟာသီရိမာေသာကမင္းႀကီးအားေပးအပ္ခဲ့သည္ ။ ထုိသြားဓာတ္ေတာ္ကုိ ( ၃၃ ) ဆူပြား၍ သာသနာေတာ္တည္တံ့ျပန္႔ပြားေစရန္ ေစတီမ်ားတည္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါ သည္ ။ထုိေစတီမ်ားထဲတြင္ ေရႊေမာေဓာေစတီ က်ိဳက္ထီးေဆာင္းေစတီ စေသာတင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ေစတီမ်ားပါ ၀င္ပါသည္ ။ အက်ယ္သိလုိပါက က်ိဳက္မူခလေစ ေလာကရန္ေအာင္ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး သမုိင္းစာအုပ္တြင္ဖတ္ရႈေလ့လာႏုိင္ပါသည္ ။ ဤစာစုမ်ားသည္လည္း၎စာအုပ္ထဲမွထုတ္ႏုတ္ထားျခင္းျဖစ္ပါ သည္ ။ ) ၎ဘရားသမုိင္းစာအုပ္မွ